2-Diferenza
entre Caos e Cosmos? Que significa Cosmogonía?
3-Que
é a Teogonía? Quen a escribiu?
4- Como nacen Xea e Urano? Quen son:
Cronos, os Titáns, Ciclopes e Hecatonquiros
5- Que sabes das características, evolución e a destrución da
civilización minoica?
6- O rapto de Europa, Minos, o Minotauro, Dédalo e Ícaro e Teseo.
7-XEOGRAFÍA:
Colocar no mapa : Cnossos, Troia, Micenas, Esparta, PELOPONESO, MAR EXEO, ILLAS CÍCLADAS, MAR NEGRO, MAR MEDITERRÁNEO, Atenas. Illa de ÍTACA.
8- Marcamos con frechas nun mapa de Grecia as Invasións indoeuropeas dos aqueos.
9- Os amores de Zeus.
10- O Olimpo: os nomes dos deuses do Olimpo
11-Relatamos o mito
das Idades do home.
12- Prometeo e Epimeteo: os homes e Pandora.
11- Quen son Peleo e Tetis e O xuízo de Paris.
12-Que descubrimentos fixo H. Schliemann? Que sabemos polas excavaciónsde Blegen e as máis recentes dos anos 90? Que nos transmiten os textos en lineal b e dos hititas?
13-Cales
son as razóns históricas e mitolóxicas
da guerra de Troia?
14-LECTURAS: Que é a Épica? Que sabes de Homero? Despois de ler o texto, identifica quen interven, a que momento corresponde:Canta, oh deusa, a cólera do Pelida Aquiles; cólera funesta que causou infinitos males aos aqueos e precipitou ao Hades moitas almas valorosas de heroes, aos que fixo présa de cans e das aves de rapina —cumpríase así a vontade de Zeus —desde que se separaron disputando o Atrida, rei de homes, e o divino Aquiles.. Cal dos deuses promoveu entre eles a contenda para que pelexaran? O fillo de Zeus e de Letó. airado co rei, suscitou no exército maligna peste e os homes perecían pola ultraxe que o Atrida infrinxiu ao sacerdote Crises. Este, desexando redimir a súa filla, presentouse nas rápidas naves aqueas cun inmenso rescate e as ínfulas do frechador Apolo que pendían de áureo cetro, na man; e a todos os aqueos, e particularmente aos dous Atridas, caudillos de pobos, así lles suplicaba.
15-A Ilíada comeza no _____ ano do _________ de Troia. Quen son
Criseida e Briseida? Explica cal é o tema central deste relato de __________?
16- Homero e o cinema (I): As películas sobre Troia.
Dado que son moitos os que coñecen a versión máis recente da Ilíada levada á pantalla por W. Petersen no 2004, imos facer un exercicio de contraste das escenas máis importantes da película para ver ata que punto é coincidente co relato homérico.
O COMEZO DA ILÍADA E O LIMIAR DO FILME:
Lembrade que a Ilíada comeza no noveno ano do asedio de Troia por parte dos gregos e ten como tema central a cólera de Aquiles co Atrida Agamenón.
Cal fora o motivo deste desencontro entre ambos líderes gregos?
Para poder respostar teremos que nos familiarizar coa linguaxe épica. Unha experiencia enriquecedora porque o relato presenta un panorama máis complexo que o guión cinematográfico, claro está. Por exemplo, aos gregos Homero chámaos Dánaos, ou os Atridas son Agamenón e Menelao, nomes que debemos saber descodificar ao ler o texto da Ilíada.
Por que se chama aos gregos Dánaos? Quen era Atreo?
Mais vaiamos seguindo o guión da película para poder comentar e ampliar o noso coñecemento sobre a Ilíada de Homero.
Aquiles e Agamenón nunha das escenas da película
A guerra comezara como dixemos nove anos atrás. Esta é unha das primeiras diferenzas entre o filme e o texto de Homero. Na película hai unha primeira escena introdutoria que se desenvolve en Tesalia que serve de presentación dos personaxes: Agamenón, poderoso e ambicioso rei dos aqueos e Aquiles, o heroe invencible dos pés lixeiros.
Logo o filme lévanos a Esparta, á corte do rei Menelao.
RAPTO DE HELENA
Que facía Paris en Esparta? Investiga como chegou Helena a casar con Menelao e quen propuxera un xuramento dos principais reis gregos que foran pretendentes da princesa espartana?
AGAMENÓN- MENELAO Despois do rapto de Helena, Menelao preséntase en Micenas ante o seu irmán.
Por que Agamenón
estaba obrigado a facer a guerra contra Troia?
Na película
esfórzanse en poñer na boca de Agamenón as razóns históricas da guerra, é
dicir, o interese de que un enclave estratéxico e rico como Troia estea baixo
o poder dos aqueos e non dos hititas.
Reis gregos: Menelao, Agamenón e Néstor, detrás Ulises, Aiax e Tríopas
ENCONTRO CON ULISES en PHTIA. Realmente non foi así. Indaga como foi o
intento de convencer a Aquiles para que se embarcase na guerra contra Troia. Na
película é en Phtia e serve para
presentar a Patroclo.
IFIXENIA, era filla de Agamenón. No filme non aparece, como outras moitas personaxes femininas das que logo falaremos. Que ten que ver coa guerra de Troia?
MENELAO NON MORRE EN TROIA. Aínda que a película o mata, a Ilíada conta de xeito ben distinto o final do enfrontamento con Paris. Como acaba na Ilíada o combate entre Menelao e Paris?
PATROCLO
No filme aseguran que era o curmán
de Aquiles. Podería selo, ao ser fillo de Menecio, amigo de
Peleo. Pero non sabemos quen fora a súa nai. Hai varias posibles. Se fose o fillo
de Polidora (filla de Peleo e Antígona) sería certamente o curmán de Aquiles, pero hai quen pensa que realmente eran ambos amantes. Investiga se na Ilíada Aquiles sabía que Patroclo ía loitar contra os troianos coa súa armadura.
AS CONVERSAS COA NAI TETIS son frecuentes na Ilíada. Na película falan antes de partir para Troia (a única vez que vemos a unha deusa na pantalla). Imos localizar na Ilíada o momento en que a deusa, nai do heroe procura unhas nova armadura para o seu fillo, tras da morte de Patroclo.
A IMPORTANCIA DE APOLO. Como deus aliado de Troia, axuda ao seu sacerdote Crises levando a peste ao exército grego, intervén na morte de Patroclo e mesmo dirixe unha frecha fatídica contra Aquiles, etc… Na película o templo de Apolo que está nas praias de Troia sofre un asalto por parte dos mirmidóns de Aquiles. Esta escena ten un curioso parecido coa morte do fillo predilecto de Príamo que debía morrer para que puidese ser vencida Troia. Como se chamaba este fillo de Príamo que non sae no filme, que ten que ver co Apolo e como morreu?
AS BATALLAS NA ILÍADA.
Os relatos das batallas de Homero son realmente vivos e descarnados, o cinema actual tamén é moi violento. A descrición das armas, o enfrontamento entre heroes como Aiax e Héctor, a desputa polas armas, a retirada dos mortos ao rematar a xornada, etc... Localiza na Ilíada unha descrición dunha batalla para podela comparar coas imaxes do filme.
O COMBATE DE HÉCTOR E AQUILES
A Ilíada remata tras este combate e a escena de Príamo, rei de Troia, na tenda de Aquiles. Pero na Ilíada aparecen unha morea de personaxes femeninas importantes que non están na película. Quen eran Hécuba e Casandra?
O CABALO DE TROIA Quen tivo a brillante idea do cabalo?
Na Ilíada non conta este asunto do cabalo, cales son as fontes máis antigas onde se narra a derrota dos troianos?
AGAMENÓN MORRE EN TROIA?
Esta claro que na Ilíada non fala do final da guerra como ocorre no filme, pero a través da Odisea de Homero podemos aclarar esta cuestión, Agamenón morreu na guerra de Troia?
A MORTE DE AQUILES para saber máis sobre o final da película e a diferenza entre o filme e a Ilíada e outras fontes mitolóxicas podes consultar da épica de Homero ao cinema.
Debemos realizar unha árbore xenealóxica dende o CAOS ata ZEUS tras relatar e ter estudado xa con detalle as vicisitudes polas que pasan as primeiras xeracións de deuses na TITANOMAQUIA e antes de pasar a coñecer: O amores de Zeus que nos permitirán comprender a configuración o Panteón de deuses olímpicos.
Cada unidade imos dividila en apartados. Cada persoa debe realizar un traballo por apartado no prazo indicado, enviándoo ao correo electrónico do blog. Este traballo suporá un 40 % da nota.
Haberá tamén unha proba escrita cun valor dun 60% da nota.
UNIDADE O: Aude sapere... Sócrates: O mito da caverna: como podemos interpretalo na actualidade? Un modelo do saber: A Cultura Clásica precisa unha definición (Procura redactar unha propia). Fai un cadro de porcentaxes coas orixes dos nomes da clase. Exercicios do tema 1 do libro páxinas 13,15, 23
Este será o lema do noso departamento no presente curso: AUDE SAPERE. Fíxate de onde saíu e cal é a súa tradución:
"Dimidium facti, qui coepit, habet: aude sapere, incipe..."
"Quen comezou, xa fixo a metade: atrévete a saber, empeza..."
Horacio, Epis. II, 40
Para empezar imos lembrar a Sócrates, un filósofo grego do século V a.C. do que conservamos os seus discursos grazas a discípulos seus, como Platón.
Contan que en certa ocasión afirmou: "Eu só sei que non sei nada" Que cres que querería dicir o gran pensador ateniense?
Imos ver a continuación outra reflexión, esta vez de Platón, acerca do coñecemento das cousas. Trátase dun "mito" filosófico: O mito da caverna: Que cres que pode querernos dicir Platón?
Despois de dous anos de traballo sobre Creta e o mto do Minotauro, sobre Teseo e Ariadna poremos en escena no mes de xuño o día 17 para rematar este curso a obra:
LABIRINTO DE CARENCIAS
metáfora dos medos
O mito do Minotauro é unha
reflexión acerca do medo, pero tamén e, no noso caso así o quixemos
interpretar, sobre as carencias de Ariadna
e Teseo como seres que deben enfrontarse ao medocomo adolescentes nunha sociedade cargada frustracións,un labirinto de encrucilladas, paredes sen portas que abrir ou pechar, sen
ventás ao horizonte, unha sociedade con longos muros de incomprensión.
A Ariadna do mito, era a filla do rei Minos da
illa de Creta, irmá do Home touro que seu pai mantiña oculto no labirinto e ao
que lle ofrecía vítimas dos atenienses como castigo pola morte do seu
primoxénito. Ariadna entón rebélase e namorase de Teseo, o heroe ateniense ,
fillo do rei de Atenas que chega para matar ao monstro.Cunha axuda inesperada, a de Ariadna e o seu
valioso fío, Teseo logrará entrar e saír con vida do labirinto. O mito remata
tras da morte do Minotauro coa fuxida de Creta da parella, peroAriadna finalmente vai ser abandonada nunha
illa por Teseo no medio da viaxe de volta cara a Atenas.
Digamos que estes dous adolescentes atópanse
nun deses momentos da vida transcendentais para ambos. Pero non son só unha
Ariadna e un Teseo só.Son 7 Teseos e
Ariadnas, son infinitos... protagonistas desta relectura do mito do labirinto
onde todos podemos ser Ariadna ou Teseo.
Sempre usamos o mito para ler na
sociedade claves que se cadra doutro modo non as vemos. Esa forma permítenos
ser sensibles ante a crúa realidade coma os cegos. Somos cegos a tantas cousas
diariamente!. Ademais da nosa experiencia con invidentes do Proxecto “ Sentir o
mar”deunos pé a crear unha ARIADNA CEGA
que funciona de narradora atemporal de calquera Ariadna, en calquera sociedade,
en calquera tempo sexa mitolóxico ou ben actual, axudounos a pasar do mito á
realidade e viceversa.
Os Teseos desta obra, que se
levan a peor parte polos valores que defenden, son criticados duramente. Non
son tan heroes, son máis benantes que
vítimas, consecuencia dunha sociedade carente, e precisamente da súa relación é
da que concluímos unha traxedia fragmentaria e compartida, a de un Teseo
egoísta ante unha Ariadna solitaria, outro Teseo traidor e unha Ariadna maltratada; un Teseo acosador e
unha Ariadna acosada; un Teseo insolidario ante unha Ariadna refuxiada; un
Teseo traficante e unha Ariadna adicta; un Teseo político embaucador entre unha
Ariadna Rebelde e mais outra conformista.
Así a pregunta que provocamos, o
conflito ao que chegamosé:Outro mundo é posible ou vivimos no labirinto do medo sen solución?Subliñamos logo unha visión pesimista como consecuencia
do medo que nos atenaza a día de hoxe e é capaz de muros de incomprensión cada
vez máis evidentes a ambos lados do mar.
Nun xogo permanente entre o
pasado e o presente, emerxen imaxes prestadas das atrevidas metáforas das
montaxes da coreógrafa alemana Pina Baush. Incorporamos así símbolosdo pasado como o fío ata outros máis actuais
indicadores, en gran medida, da intensidade das frustracións e das carencias
nas que vivimos. Pasamos do fío que nos levou ante Asterión , o Minotauro, á auga corrente que nos dilúe como seres
débiles semellantes ao sucre ou vítimas dun trebón.
INTERVEÑEN :
ARIADNA CEGA: Iria Fazanes.
ARIADNA CLÁSICA: Lara Loira
MINOTAURO: Aarón Bon.
VÍTIMAS NO LABIRINTO: Antía
Novegil, Camila Vilas.
ARIADNAS: Andrea Calvar, Erika Blanco,
Paula Acuña, Mery Iglesias, Carla Martínez, Emily Cerqueiro,Andrea Iglesias.
TESEOS: Manuel Alvariñas, Nicolás
Area, Nicolás Simes,Rodrigo Agraso,
Antonio Guimeráns, Emilio Iglesias, Isaac Vázquez.
que retrata dende Xulio César a Domiciano o
percorrido da Roma Imperial na época máis significativa do esplendor deste
imperio, pero é unha crónica peculiar porque intenta en clave cuase que
xornalística, ás veces mesmo achegándose ao xornalismos sensacionalista,
plasmar os claros e escuros daquela trepidante sociedade escollendo como
protagonistas aos máis destacados membros dirixentes da clase política romana
daqueles tempos. Viviremos no seu texto intrigas de pazo, movemento de sables,
asasinatos políticos e envelenamentos, odios e amores dimes e diretes dos máis
famosos emperadores romanos. Unha lectura recomendable para quen guste deste
tipo de narracións históricas. Lembremos que o gran novelista Robert Graves
tirou moitísimos datos deste autor.
A CAÍDA DO
IMPERIO ROMANO
Tradicionalmente
o Imperio divídese en dous períodos: o Principado e o Dominado. Princeps,
significa o primeiro ou principal, iso é o que era o emperador, o principal
cidadán de Roma. É o nome que se designa ao goberno de Octavio Augusto e os
emperadores que o sucederon, unha etapa de asentamento das conquistas namentres
o Senado vai perdendo atribucións. Nun primeiro momento a sucesión será
dinástica, é dicir, dentro da mesma familia, pero a partir do 96 d.C. pasará a
ser por adopción.
Tras o Principado
xorde o Dominado. Comeza na época do emperador Diocleciano, e Dominado (que
vén de dominus, é dicir, o emperador considerado o "señor, o dono"
dos seus súbditos) significará a orientalización do Imperio. Os problemas nas
fronteiras comezan a dar serios problemas sobre todo polo empuxe dos pobos
xermánicos e Diocleciano decide dividir en dous o territorio (Oriente e
Occidente) cun emperador en cada parte que a súa vez escollería un axudante
(era a Tetrarquía 284-305 d.C.) O sistema non funcionou moi ben porque volveuse
a unir todo o imperio con Constantino, emperador coñecido tamén por desprazar a
capital de Roma a Constantinopla (cidade de Constantino ubicada na antiga
Bizancio) e por proclamar a liberdade de cultos no 313, unha reforma relixiosa
que puxo punto final da persecución do cristianismo, unha relixión que cada vez
ía tendo maior aceptación entre as clases altas de Roma. Foi o seu sucesor
Teodosio que implantou como oficial o cristianismo. Á morte deste emperador
divídese o imperio definitivamente en dous territorios(Oriente e Occidente).
Causas internas e
externas son as que se esgrimen á hora de explicar porque se foi abaixo o
Imperio que nacera despois das guerras civís ocasionadas á morte de César e que
remataron tras proclamarse Octavio Augusto imperator no ano 27 a. C. O imperio
dende o século III d. C. sufrirá unha serie de crises que irán debilitando a
súa coherencia. As guerras de conquista con Adriano finalizaron e ao complexo
entramado militar de Roma só lle quedaba defender as súas bastas fronteiras,
especialmente as centroeuropeas da presión dos denominados pobos bárbaros e
procurar que non provocasen disturbios os milleiros de escravos, alí onde
estaban concentrados en maior número (os latifundios do sur de Hispania ou de
Italia).
As vías romanas
que se estendían por todo o imperio, así como os campamentos e as lexións
distribuídas estratexicamente non permanecerán sempre iguais. Precisamente por
ser o Imperio un amplo territorio que administrar e vixiar houbo que desprazar
cada vez máis tropas cara o Norte, onde a os problemas cos pobos bárbaros eran
continuos, descoidando os latifundios do Sur onde os escravos facían das súas
ou ben eran liberados porque os amos, xa fose por influencia do cristianismo ou
por evitar problemas, preferían darlles a liberdade e ofrecerlles terras para
cultivar a cambio dunha parte da colleita (un sistema de producción que
preludia a Idade Media. Outros feitos son tamén un anuncio destes novos tempos:
o emperador considérase autoridade relixiosa).
Os Hunos capitaneados
por Atila empézanse a mover cara ao Occidente atraídos pola riqueza de Roma. Pero
serían os godos de Alarico os primeiros en asaltar Roma no ano 410 axudados por
40000 escravos que lle abriron as portas da cidade. A mediados do século V gran
parte do Imperio xa estaba nas mans dos bárbaros, e foi un xefe xermano
Odoacro, quen depuxo ao derradeiro emperador Rómulo Augústulo, un mozo de tan
só trece anos, era o ano 476 d. C.
Ás causas
externas, a presión das tribos bárbaras que se introduciran en algunha ocasión
como aliadas para controlar a outros pobos inimigos e logo pasan a ocupar ou
comprar territorios (como é o caso do pobo xermano dos Suevos que se instalaron
na Gallaecia, unha provincia romana ata que foi vendida polo emperador momento
no que se consolidará o primeiro reino medieval Europeo) temos que engadirlle
pois a manumisión dos escravos por motivos relixiosos, a falta de control sobre
os que aínda o seguían sendo.
Catulo, un poeta do século I a.C. que amaba a Lesbia e compuxo poemas como este do que dispoñemos numerosísimas versións na rede. Aquí deixamos tres:
Lían ambos a Safo. De aí que Catulo chame a súa amante Lesbia, é dicir, amiga da poeta de Lesbos do século VII a.C. pero a relación amorosa volveuse tormentosa e finalmente rachou:
Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris.
Nescio, sed fieri sentio et excrucior.
Carmina Catuli LXXXV
Odio e amo. Quizás preguntes por que fago isto.
Non o sei, pero sinto que así ocorre e martirízame.
HORACIO: É, sen dúbida, un autor afortunado ao que se lle asocia cos tópicos literarios máis coñecidos como son: o "carpe diem" ou o " beatus ille", temas recorrentes (xa usados polos autores gregos) que se fixeron populares e foron imitados polas literaturas europeas posteriores a partir das súas Odas e Épodos.
Efectivamente, Virxilio, que ademais de A Eneida, tamén foi autor das Xeórxicas, escribira este verso; "Sed fugit interea, fugit irreparabile tempus" ( Georg. III 284) "Foxe entrementres, foxe irreparable o tempo" nacendo así otempus fugit, un dos tópicos máis coñecidos da literatura universal que está intimamente asociado ao carpe diemdo noso Horacio :
"Carpe diem, quam minime credula postero" (Oda I , 11) " Aproveita o día, non confíes no mañá" HORACIO E OVIDIO
Tamén Horacio puxo en criculación outro tópico o beatus illeque aparece nos Épodos:
Beatus ille qui procul negotiis... Felíz aquel que lonxe dos negocios...
evoca este tópico dalgún xeito outro moi frecuente na literatura antiga e moderna o locus amoenus, o lugar ideal que foi esencial na poesía bucólica ou pastoril.
O poeta Horacio deixou dito non omnis moriar: non morrerei por enteiro! nunha das súas Odas:
Exegi monumentum aere perennius
regalique situ pyramidum altius,
quod non imber edax, non aquilo impotens
possit diruere aut innumerabilis
annorum series et fuga temporum.
Non omnis moriar, multaque pars mei
vitabit Libitinam: usque ego postera
crescam laude recens, dum Capitolium
scandet cum tacita virgine pontifex:
Dicar, qua violens obstrepit Aufidus
et qua pauper aquae Daunus agrestium
regnavit populorum, ex humili potens
princeps Aeolium carmen ad Italos
deduxisse modos. Sume superbiam
quaesitam meritis, et mihi Delphica
lauro cinge volens, Melpomene, comam Carm. III 30
Efectivament, non morreu de todo. O uso actual dos tópicos está máis que vivo vexamos un par de exemplos:
OVIDIO: É un autor que xa coñecemos polas súas Metamorfoses, un conxunto de relatos míticos escritos en verso que describen os cambios ou transfiracións sufridas polos deuses, heroes ou heroinas dende as orixes dos tempos até os días que emerxe o imperio romano baixo Octavio Augusto. é un conxunto de historias de carácter épico tan singular que conservou ademais de coñecidos mitos escritos por autores gregos algúns que só a través del chegaron ao snoso días como é o caso do fermosísimo mito de Píramo e Tisbe:
Pero Ovidio tocou todos os xéneros dun xeito moi orixinal, escribiu as Heroidas cartas de amor en verso das mulleres da mitoloxía cuxos amores non foi correspondido: Helena, Penélope, Ariadna... e fíxose famoso grazas a un libro de amor , pero como se fose un tratado didáctico de como seducir á persoa amada ( home e muller) e conservar o seu amor no Ars Amandi (arte de amar) compuxo fermosos poemas de amor en Amores ou Remedia Amoris. Coñezamos algún dos seus textos:
Un certo escándalo provocou na Roma de Augusto estes poemas atrevidos que foron o pretexto, pero non a causa real dun desterro do autor que morrería lonxe de Roma na afastada Tomis (unha cidade da Romania romanizada) onde compxo Tristia onde expresa a soidade e o desespero por non poder volver a Roma, suplicando ao emperador o seu perdón.
Ademais do libro como primeira referencia recomendada no stemas 6 " As etpas da vida" e 7 " A vida cotiá" podedes consultar para desenvolver as actividades os distintos vídeos e enlaces para complementar e ampliar que colgamos a continuación.
Para procurar información na rede podes consultar:
Ademais do libro da aula (tema 6 "As etaps da vida" e 7 "A vida cotiá" especialmente) como primeira consulta orientativa podes ampliar coñecementos en multitude de entradas que atoparás na internet:
Na rede tamén podemos atopar moita información en pequenos vídeos sobre o esencial da educación na Grecia antiga contrastando ademais os modelos de Atenas e Esparta, vexamos un par de breves exemplos:
Atenas fora a cidade máis importante da antigüidade no século V a.C., pero tras perder a Guerra do Peloponeso con Esparta e aparecer en escena os macedemonios, Filipo e o seu fillo Alexandre, os gregos quedaron supeditados a eles ata que emerxe o poder de Roma, que, a pesar das loitas internas, soubo constituírse nun imperio, o máis poderoso da época, ao longo de 500 anos. O desenvolvemento de Roma foi logo ben distinto do de Atenas.
Tras das guerras Púnicas de Roma contra Cartago, Roma volverá a mirada cara á Hélade, aínda que os contactos cos gregos viñan de vello polas colonias que estes tiñan no sur da Península Itálica, Grecia será conquistada como ponte de expansión cara ao Mediterráneo oriental convertindo en provincias romanas Macedonia, Grecia que foi conquistada no 197 a.C. No ano 196 a. C., tras derrotar a Filipo V de Macedonia,
Flaminino proclama retoricamente a liberdade dos helenos. É unha liberdade
condicionada ao predominio romano, pero que proporciona un respiro á esgotada Grecia continental: por
fin unha certa pacificación permite, tras moitos anos de crise, reorganizar a
economía e, con ela, os obradoiros artísticos. Unhas décadas despois, en Pidna
(168 a. C.), cae vencido o rei Perseo de Macedonia, e as lexións romanas entran
definitivamente en toda Grecia: agasallan a Atenas entregándolle o porto de
Delos para axudala na súa reconstrución económica, pero, en cambio, deixan
claro que non aceptan sublevacións e, para que sirva de escarmento, destrúen
por completo Corinto (146 a. C.). Roma estab construíndo un novo Imperio. Logo virían Pérgamo, Bitinia, Siria, Cilicia, O Ponto, Xudea e as illas de Chipre e Creta.
No transcurso desa expansión chegaría a Crise da República que coa figura de Xulio César verá transformarse Roma definitivamente nun gran imperio gobernada por emperadores.
"Graecia capta ferum victorem cepit et
artes intulit in agresti Latio."
Grecia capturada conquistou ao seu fero
conquistador e introduciu as artes no agreste Lacio.
Esta afortunada frase de Horario
pode dar unha idea da visión que os romanos tiñan de Grecia e da súa cultura
que entendían superior. Cando se estaba fundando Roma Homero e Hesíodo xa recitaran
os seus versos épicos. Todos os autores clásicos viviron cando Roma estaba,
digámolo así, na súa infancia.
De feito para eles o grego era o idioma de
prestixio e os máis ricos facíanse con escravos gregos para educar aos seus
fillos no seu idioma. Sabemos que personaxes como Xulio César no seu proceso de
formación intelectual pasaron un tempo nalgunha cidade de Grecia, como facían
todas as persoas nobres. Os romanos cultos eran bilingües. Así veremos que non
é estraño que un historiador latino do século I como Plutarco escriba seguindo
o costume establecido en Roma para os historiadores, as súas biografías en
grego. Este autor ademais concibiu no seu libro Vidas paralelas unha curiosa comparación de coñecidas figuras
gregas coas romanas partindo de características comúns. Por exemplo emparellou
a Alexandre o magno con Xulio César e ao orador ateniense Demóstenes co romano Cicerón.
A pesar de todo houbo persoas que
se resistiron a aprender grego, que practicaron unha reacción contraria á
colonización cultural de Grecia como, por exemplo, o orador latino Catón. Roma,
con todo non foi quen de superar culturalmente a Grecia, a concepción grega da
vida non se impuxo en Roma. O que prevaleceu e se procurou manter e restaurar
foi a antiga moral das matronas romanas. O luxo, o refinamento, unha sexualidade
desinhiba sempre foron mal vistas en Roma.
Esa moral e costumes son as que
reforzadas polo Cristianismo se impuxeron en Occidente e aínda hoxe nos falta
certa alegría da vida que apreciamos en cambio noutras latitudes, xeralmente en
Oriente.
3-Que
é a Teogonía? Quen a escribiu?
